Công nghệ tàu siêu tốc thay đổi du lịch Nhật Bản như thế nào?

Từ khởi đầu đến huyền thoại

Ngày 1/10/1964, một đoàn tàu màu xanh trắng đã mở ra kỷ nguyên “tàu siêu tốc” (Shinkansen) tại Nhật Bản, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử giao thông của quốc gia này. Sự kiện này không chỉ biểu hiện cho sự phục hồi của Nhật Bản sau Thế chiến II mà còn đồng hành cùng Thế vận hội Tokyo 1964, sự trở lại mạnh mẽ của đất nước trên đường đua quốc tế.

Từ khi tuyến Tokaido dài 320 dặm kết nối Tokyo với Shin-Osaka được hoàn thành, mạng lưới Shinkansen đã mở rộng ra nhiều thành phố lớn như Kobe, Kyoto và Hiroshima. Với tốc độ tối đa lên tới 200 dặm/giờ (322 km/h), Shinkansen đã rút ngắn thời gian di chuyển từ Tokyo đến Osaka từ 16,5 tiếng (năm 1889) xuống còn chỉ 3 giờ 10 phút vào năm 1965.

Để đạt được thành công này, Nhật Bản đã lựa chọn đường ray hẹp 3ft 6in thay vì tiêu chuẩn 4ft 8.5in, điều này giúp giảm chi phí và dễ dàng hơn trong việc xây dựng qua địa hình núi non. Mặc dù điều này hạn chế sức chứa và tốc độ, nhưng nó đã mở ra khả năng phát triển mạnh mẽ cho mạng lưới giao thông.

Nhật Bản là một trong những quốc gia có địa chất không ổn định nhất, với tần suất động đất cao. Tuy nhiên, không một hành khách nào bị ảnh hưởng do trật bánh trên mạng lưới Shinkansen. Điều này chứng tỏ rằng công nghệ an toàn của tàu đã đạt tiêu chuẩn cao. Các tàu Shinkansen mới như ALFA-X đang được thử nghiệm với tốc độ gần 250 dặm/giờ (400 km/h), và được trang bị công nghệ giảm rung và tiếng ồn, cũng như khả năng chống trật bánh trong trường hợp động đất.

Bản đồ tuyến đường sắt của Nhật Bản

Shinkansen không chỉ là phương tiện di chuyển mà còn là biểu tượng cho sự phục hồi kinh tế và sự hiện đại của Nhật Bản. Hơn 10 tỉ hành khách đã được vận chuyển bằng tàu này và năm 2022 khoảng 295 triệu người đã sử dụng Shinkansen. Mạng lưới tàu này đã trở thành một phần không thể thiếu trong hạ tầng giao thông của Nhật Bản và có tác động tích cực đến sự phát triển kinh tế và xã hội của quốc gia.

Khi tuyến Shinkansen Nishi Kyushu nối hai tỉnh Nagasaki và Saga phía Tây Nam Nhật Bản khai trương vào cuối tháng 9/2022, chỉ sau một năm ngành du lịch địa phương đã có tăng trưởng rõ ràng. Tính đến tháng 9/2023, hơn 2,37 triệu hành khách sử dụng tuyến Shinkansen Nishi Kyushu. Nhiều du khách đã đến thăm các địa điểm dọc theo tuyến này nhờ đi lại thuận tiện, thời gian di chuyển nhanh.

Tương tự, nhờ mở rộng tuyến Shinkansen kết nối Fukuoka ở phía bắc đến Kagoshima phía nam, thời gian di chuyển giữa hai tỉnh giảm xuống còn 3h42 phút, thay vì 5 tiếng như trước. Phương thức di chuyển nhanh, dễ tiếp cận đã giúp thúc đẩy du lịch trên đảo Kyushu.

Mô hình đường sắt tốc độ cao toàn cầu

Sự thành công của Shinkansen đã ảnh hưởng đến nhiều quốc gia khác trong việc xây dựng mạng lưới đường sắt tốc độ cao. Pháp với hệ thống TGV đã thành công trong việc rút ngắn thời gian di chuyển giữa các thành phố lớn. Tây Ban Nha, Ý, Đức và nhiều quốc gia khác cũng đã xây dựng hệ thống đường sắt tương tự, tạo ra một mạng lưới toàn cầu cho giao thông tốc độ cao.

Tại Anh, dự án “High Speed 2” đã gặp nhiều tranh cãi và khó khăn, trong khi Ấn Độ và Thái Lan đang có kế hoạch xây dựng các mạng lưới đường sắt tốc độ cao của riêng họ.

Hàng trăm đoàn tàu cao tốc tại Vũ Hán, Trung Quốc. Ảnh: Getty

Trung Quốc đã trở thành quốc gia có mạng lưới đường sắt tốc độ cao lớn nhất thế giới, với tổng chiều dài gần 28.000 dặm tính đến cuối năm 2023. Những tuyến đường này không chỉ kết nối các thành phố mà còn thúc đẩy phát triển kinh tế và tạo ra sự hòa hợp chính trị và xã hội.

Sử dụng công nghệ ban đầu học hỏi từ Nhật Bản và Tây Âu, sau đó được phát triển nhờ ngành đường sắt ngày càng hiện đại, Trung Quốc đã nhanh chóng trở thành quốc gia hàng đầu trong lĩnh vực đường sắt cao tốc. Quốc gia này cũng đang phát triển công nghệ tàu điện từ tính (Maglev) với khả năng chạy lên tới gần 400 dặm/giờ.

Tương lai của đường sắt tốc độ cao

Shinkansen với lịch sử và công nghệ tiên tiến của mình, có khả năng sẽ tiếp tục phát triển và mở rộng. Dự án xây dựng tuyến Maglev nối Tokyo và Nagoya, dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2034, sẽ giảm thời gian di chuyển giữa hai thành phố này xuống còn 67 phút.

Học giả người Anh Christopher P. Hood, tác giả của cuốn “Shinkansen: Từ tàu cao tốc đến biểu tượng của Nhật Bản hiện đại”, cho biết: “Rõ ràng Shinkansen không chỉ là một phương tiện giao thông, đó là biểu tượng mạnh mẽ nhất của quá trình tái thiết sau chiến tranh và sức mạnh công nghiệp mới nổi của Nhật Bản và khi nó tiếp tục phát triển thì có thể sẽ vẫn như vậy trong nhiều năm tới.”

Thứ mang đậm chất Nhật Bản nhất từng được tạo ra là một chuyến tàu cao tốc theo chủ đề Hello Kitty. Ảnh: West Japan Railway

Trong bối cảnh hiện tại, khi mối quan tâm về môi trường ngày càng gia tăng, Shinkansen và các hệ thống đường sắt tốc độ cao có thể chứng kiến sự hồi sinh, mở ra một kỷ nguyên vàng mới cho ngành đường sắt.

Shinkansen không chỉ đơn thuần là một phương tiện giao thông; nó là biểu tượng cho sự phục hồi, phát triển kinh tế và đổi mới công nghệ của Nhật Bản. Với những thành công đã đạt được và tiềm năng phát triển trong tương lai, Shinkansen tiếp tục khẳng định vị trí của mình không chỉ trong lòng người dân Nhật Bản mà còn trên toàn cầu.

Có thể bạn quan tâm:

A.I tạo tương lai ngành du lịch

Nguồn CNN