Nhà đầu tư “ngó lơ” chứng chỉ quỹ

Xét về quy mô, tại thời điểm cuối tháng 4/2024, thị trường Việt Nam đang có 110 quỹ đầu tư (trong đó hơn 50% là quỹ mở) với tổng giá trị tài sản hơn 74.200 tỉ đồng, tăng mạnh qua các năm. Tuy nhiên, đây vẫn là mức khá khiêm tốn so với quy mô hàng triệu tỉ đồng của thị trường chứng khoán Việt Nam. 

Ở góc nhìn quản lý, ông Phạm Hồng Sơn, Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, đánh giá, mức tăng trưởng quy mô tài sản quản lý và số lượng quỹ đầu tư chứng khoán thành lập trong thời gian qua cho thấy hoạt động của các công ty quản lý quỹ đã theo định hướng phát triển, phát huy được vai trò kết nối giữa nhà đầu tư với thị trường, huy động được nguồn vốn trung, dài hạn để phát triển thị trường chứng khoán ổn định, bền vững và từng bước hội nhập quốc tế. Ông Sơn cũng cho biết Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã và đang triển khai nhiều giải pháp để tiếp tục phát triển ngành quỹ trong thời gian tới. 

Với xu hướng ngày càng chuyên môn hóa các lĩnh vực, bao gồm cả đầu tư thì tiềm năng lớn mạnh của ngành quỹ tại Việt Nam là rất lớn. Dẫu vậy, dù có mức sinh lời khá tốt, thậm chí vượt trội hơn nhiều so với thị trường chung thì nhiều nhà đầu tư vẫn đang “ngó lơ” chứng chỉ quỹ mở. 

Khảo sát mới nhất của VTV Money về mức độ sẵn sàng đầu tư vào quỹ mở trong vòng 1 năm tới đã thu hút hơn 2.000 nhà đầu tư tham gia bình chọn. Trong đó, hơn 57% cho biết họ sẵn sàng đầu tư vào quỹ mở trong vòng 1 năm tới, trong khi 42% trả lời không sẵn sàng. 

Nhiều nhà đầu tư cho biết khi thực hiện phân bổ dòng tiền vào quỹ, tuy tỉ suất lợi nhuận không quá cao như mua cổ phiếu riêng lẻ nhưng an toàn và đầu tư nhẹ nhàng hơn. Số khác thì cho rằng việc mua bán chứng chỉ quỹ cũng khá khó vì nếu không tìm được quỹ uy tín, rủi ro sẽ rất lớn. Cùng với đó, nhà đầu tư chưa có nhiều niềm tin vào những thông tin được công bố dẫn đến tâm lý e ngại đối với việc mua chứng chỉ quỹ. 

Một số nhà đầu tư chia sẻ với NCĐT rằng họ thích cảm giác tự mua bán và kiểm soát rủi ro hơn là việc giao tiền và đặt niềm tin ở các quỹ đầu tư. Thực tế cũng xác nhận điều này khi hội nhóm về lướt sóng chứng khoán có tới gần 600.000 thành viên, gấp gần 10 lần so với các nhóm thiên về đầu tư chứng chỉ quỹ hay tích sản. Điều này cũng phần nào cho thấy tâm lý ưa chuộng giao dịch ngắn hạn ở thị trường Việt Nam. Trong khi đó, các quỹ đầu tư đa phần hướng đến đầu tư dài hạn khi nắm giữ càng lâu thì phí giao dịch sẽ càng thấp, đồng thời hướng đến sự bền vững về tăng trưởng lợi nhuận. 

Lý giải việc chứng chỉ quỹ vẫn chưa phổ biến với nhiều nhà đầu tư, bà Đặng Thị Lan Hương, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Quản lý Quỹ Rồng Việt, cho rằng nhà đầu tư cá nhân thường có xu hướng kỳ vọng lợi nhuận cao trong ngắn hạn, chịu tác động tâm lý trước những biến động của thị trường đã khiến đầu tư của họ chưa hiệu quả. Khi không có được trải nghiệm “ngọt ngào” với thị trường chứng khoán thì họ có thể rời bỏ thị trường và cũng không sẵn sàng rót tiền vào các quỹ đầu tư.

Một thực tế là mặc dù một số công ty quản lý quỹ và một số tổ chức phân phối chứng chỉ quỹ đang đẩy mạnh các hoạt động truyền thông và cung cấp kiến thức cho nhà đầu tư về quỹ mở, nhưng đối tượng nhà đầu tư tham gia tìm hiểu và tiếp cận thông tin vẫn còn hạn chế. Rất nhiều nhà đầu tư không chuyên và kể cả những nhà đầu tư tham gia đầu tư vào thị trường chứng khoán lâu năm vẫn chưa tiếp cận và nắm được thông tin về quỹ mở cũng như các lợi ích khi đầu tư thông qua quỹ mở.  

Theo bà Hương, đây có thể là một trong những nguyên nhân dù nhiều quỹ mở có mức sinh lời rất tốt, vượt trội hơn so với chỉ số VN-Index nhưng vẫn chưa thu hút được nhà đầu tư.  

“Các công ty quản lý quỹ và các tổ chức phân phối đang đẩy nhanh việc triển khai các hệ thống giao dịch trực tuyến mang tính đồng bộ và mang lại trải nghiệm thuận lợi cho nhà đầu tư, giúp họ thực hiện đầu tư chứng chỉ quỹ đơn giản và thuận tiện hơn. Vì vậy, tôi tin rằng với việc thị trường chứng khoán phát triển lành mạnh, hiệu quả hoạt động tích cực của các quỹ đầu tư, hoạt động truyền thông về quỹ đầu tư và sự thuận tiện trong giao dịch thì các nhà đầu tư cá nhân sẽ ngày càng quan tâm hơn tới việc đầu tư thông qua quỹ. Điều này sẽ góp phần giúp quy mô của ngành quỹ tăng lên và tác động ngược lại đến sự phát triển ổn định của thị trường chứng khoán”, bà Hương chia sẻ.